به گزارش نقطه تسلیم، روز سهشنبه ۲۴ تیرماه ۱۴۰۴، سردار مصطفی مولوی، بازرس ویژه رییس جمهور، در سالن جلسات شهید سلیمانی قزوین با جمعی از چهرههای سیاسی استان قزوین دیدار و گفتوگو کرد.
در این نشست که نمایندگان اصولگرایان و اصلاحطلبان، اعضای تشکلهای دانشگاهی و نظامی، و استاندار قزوین حضور داشتند، مهمترین مسائل کشور مورد بحث قرار گرفت.
محورهای اصلی گفتوگو شامل عبرتهای جنگ ۱۲ روزه اخیر، ضرورت حفظ وفاق و انسجام سیاسی، انتخابات ۱۳۸۸، فتنه ۸۸، لزوم گفتوگوی صریح و سازنده میان گروهها، عملکرد دولت چهاردهم در استان و کشور، نقش رهبری در مدیریت اوضاع جنگ و دغدغههای معیشتی مردم بود.
در ادامه مهمترین سخنان و دیدگاههای مطرحشده توسط شرکتکنندگان این نشست را بر اساس پرداخت روایی بررسی خواهیم کرد:
دستاوردها و چالشهای جنگ ۱۲ روزه
«جنگ ۱۲ روزه» محور بحث بسیاری از حاضران بود و آنان بخشی از پیروزیهای اخیر را حاصل انسجام و وحدت ملت ایران دانستند.
محمدحسین شفیعیها، دبیر ائتلاف پیروان ولایت استان قزوین، با اشاره به نتایج جنگ گفت که پیروزیهای بعدی ایران «بهخاطر انسجام و وحدت ملت بود و همه سلایق در این جنگ در کنار یکدیگر قرار گرفتند».
او با انتقاد از برخی مواضع پس از جنگ افزود که دیدن حرکتهایی «نابخردانه»، مانند بالا بردن دست تسلیم و مذاکره زودهنگام، موجب نگرانی است و این رفتارها را مصداق تحریف و ادامه فتنه سال ۸۸ دانست.
شفیعیها تاکید کرد که نباید هیچگاه فراموش کنیم عامل اصلی تحریک اسرائیل، آمریکا و دونالد ترامپ بوده و نباید شعار «مرگ بر آمریکا» را کمرنگ کرد، بلکه باید آن را در فضای بین المللی برجسته ساخت.
شفیعیها: نباید هیچگاه فراموش کنیم عامل اصلی تحریک اسرائیل، آمریکا و دونالد ترامپ بود و نباید شعار «مرگ بر آمریکا» را کمرنگ کرد.
این فعال سیاسی اصولگرا همچنین هشدار داد که در خصوص مسائل حساس نظیر ترور فرماندهان نباید فرصت سوءاستفاده به دشمن داده شود، در بخش دیگری از سخنان خود، شفیعیها بر کنترل گرانیها و قیمت کالاهای اساسی تاکید کرد و گفت: افزایش قیمت نان و برنج و خودرو باید متوقف شود تا نارضایتی عمومی فروکش کند.
سرهنگ علی ذوالقدر (بازنشسته سپاه قزوین) نیز به درسهای جنگ ۱۲ روزه اشاره کرد، وی ضمن ستایش هماهنگی میان نهادهای استانی در دوران جنگ و آتشبس، اظهار داشت که وفاق و همدلی ایجادشده در این ایام کاملا مشهود است و استاندار جدید قزوین توانسته اتحاد اصولگرایان و اصلاحطلبان را حاکم کند.
وی افزود: دوران آتشبس خطرات خاص خود را دارد و باید هوشیار بود، همچنین با توجه به عملیاتهای موشکی ایران علیه رژیم صهیونیستی، «پیروزی خوبی به وجود آمد و آمریکا را شب زدیم و اسرائیل را صبح زدیم؛ کاری که هیچ کشوری نکرده بود».
ذوالقدر همچنین به حضور برخی کارشناسان جنگ در تلویزیون انتقاد کرد و گفت: تعیین عددی مثلا ۲۵ درصد برای مصرف موشکها بیمعنی است و نباید اجازه داد اظهارنظرهای اغراقآمیز از سوی برخی کارشناسان تلویزیون به تخریب توان نظامی و روحیه مردم بینجامد.
ذوالقدر: نباید اجازه داد اظهارنظرهای اغراقآمیز از سوی برخی کارشناسان تلویزیون به تخریب توان نظامی و روحیه مردم بینجامد.
این بازنشسته سپاه صاحب الامر (عج) قزوین در پایان بر تقویت پدافند غیرعامل تاکید کرد و ابراز داشت که امکانات گستردهای در اختیار استان است و باید «توان مردمی ساماندهی شود» تا در روزهای آتی آمادگی کامل داشته باشیم.
از سوی دیگر، فرهاد درویش، استاد دانشگاه بینالمللی امامخمینی و از چهرههای اصلاحطلب، تحلیلی از ابعاد نظامی و سیاسی جنگ ارائه داد.
وی ابتدا ابراز امیدواری کرد که این نشست جنبهای صرفا تبلیغاتی نداشته و شرکتکنندگان باید با نقد عالمانه نواقص را تبیین کنند.
درویش گفت جنگ ۱۲ روزه درسهای زیادی داشت و این جلسه باید برای «رفع تشتت و اشتباهات» به کار گرفته شود؛ وی با اشاره به مطالعه خود بر استراتژی جنگ، بیان داشت که مفهوم «شکست و پیروزی امری نسبی» است.
به گفته این فعال سیاسی اصلاح طلب، ایران در جنگ اخیر در ۲ زمینه دچار ضعف شد: اول «بازدارندگی»؛ زیرا تصور میکردیم رژیم صهیونیستی جرات حمله به ایران را ندارد، به همین دلیل، غافلگیری شدیم.
وی تصریح کرد: «وقتی به حرف سردار سلامی و رشید مبنی بر حمله دشمن در شب توجه نکردیم، فرصتها را از دست دادیم.» دوم «غافلگیری استراتژیک»؛ زیرا اطلاعات بهموقع منتقل نشد و نتوانستیم به خوبی آماده شویم.
درویش با انتقاد از این فضا افزود: دشمن تنها از کلاهکهای موشکی استفاده نکرد، بلکه تلاش کرد زیرساختهای هستهای و مراکز فرماندهی ایران را نیز هدف قرار دهد و به بخشهایی از مردم آسیب بزند.
درویش: وقتی به حرف سردار سلامی و رشید مبنی بر حمله دشمن در شب توجه نکردیم، فرصتها را از دست دادیم/به نظرم باید زندانیان سیاسی در این مقطع آزاد شوند تا فضای جامعه بازتر شود.
این استاد دانشگاه بیان کرد: با وجود تمام فشارها، ایران «به لطف هدایت رهبر و بسیج مردم» از فروپاشی کامل نظام جلوگیری کرد.
درویش در پایان خاطرنشان کرد: همگی باید «همواره در کنار مردم بمانیم» و از تطویل اختلافات پرهیز نماییم که به نظرم باید زندانیان سیاسی در این مقطع آزاد شوند تا فضای جامعه بازتر شود و از راهکارهای مسالمتآمیز برای بهبود اوضاع استفاده گردد.
از دید مهدیه السادات قافلهباشی، سرپرست اداره فرهنگی دانشگاه بینالمللی امامخمینی (ره)، جریان اصلاح طلب برای رسیدن به این روزهای وفاق «خون دلها خورده است».
او با اشاره به حضور گسترده مردم در حمایت از کشور گفت که مسئولان باید پاسخگوی احساسات این جمعیت بزرگ باشند و انتقاد کرد که دولتمردان «دیر» به استان قزوین رسیدند.
قافلهباشی تفاوت نسلها را یادآور شد و اظهار داشت: «نسل جوان همانند نسل دفاع مقدس تابآور و اهل مبارزه نیست» و بر اهمیت نقش جوانان تاکید کرد و پرسید: که چگونه میتوان جامعه را بدون استفاده از «موتور محرک جامعه» یعنی جوانان اداره کرد.
از نظر او، زنان نیز باید بر مبنای شایستگی و اعتقاد به گفتمان دولت در سمتها قرار گیرند و «کیفیت» بر «کمیت» ارجحیت یابد.
قافلهباشی در پایان بر ضرورت حضور رییس جمهور در استان تاکید کرد تا مطالبات و دغدغههای مردم از نزدیک شنیده شود.
وفاق سیاسی و ضرورت گفتوگو به جای انگزنی
بحث وفاق و همصدایی سیاسی در سراسر نشست تکرار شد؛ بسیاری از مدعوین بر لزوم پرهیز از تفرقهافکنی و انگزدن به مخالفان تاکید کردند.
محمد علیخانی، رییس ستاد دکتر پزشکیان در استان قزوین، به ناتوانی احزاب در برقراری گفتگو انتقاد کرد و گفت که «ما هیچ علاقهای به حضور در جمع اینچنینی نداشتیم؛ اگر قبلاً نبودیم به این دلیل است که گفتوگو بلد نبودیم و انگزدن بلدیم.» او با تأسف از تحمل نداشتن شنیدن نظرات مخالف افزود: «ساعتها علیه یکدیگر صحبت کردیم ولی حتی پنج دقیقه هم با هم گفتوگو نکردیم.»
وی تاکید کرد: ابتکار استاندار در تشکیل چنین نشستی بسیار ارزشمند است و امیدوار است پیش از هر انگزدنی جدید، طرفین دستکم با هم گفتگو کنند.
علیخانی به بیان خاطرهای از انتخابات گذشته پرداخت که در سال ۱۳۸۴ برخی بهخاطر انشقاق سیاسی حاضر نشدند اعتبارنامه او را امضا کنند، اما نهایتاً با رایزنی نهادهای نظارتی، به مجلس راه یافت.
این فعال سیاسی اصلاح طلب به صراحت اعلام کرد: «ما هرگز بر خلاف آنچه در ۸۸ گذشت، نگفتیم این افراد فتنهگر هستند» و از تداوم برچسبزدن به چهرههایی مثل میرحسین موسوی انتقاد کرد و گفت که اگر در این جمع رای بگیرید، ۸۰ درصد به او رای خواهند داد.
رییس ستاد دکتر پزشکیان در استان قزوین با انتقاد از بیان مکرر فتنه بیان کرد: پس از ۱۵ سال حبس نباید از کسی انتظار داشت برای اعلام نظرات در قالب بیانیه تلاش نکند.
علیخانی با اشاره به نقش همه گروهها در پایداری نظام گفت: «ما قشر زیادی را از خدمت به کشور محروم کردیم و خیلی از جوانان از این کشور رفتند، انا همان مخالفان و اپوزیسیون در این جنگ ۱۲ روزه از کشور دفاع کردند.» او نتیجه گرفت که اکنون «در راستای وفاق باید صحبت کنیم» و با کنار گذاشتن تفکیک «خودی و غیرخودی»، پیروزی میسر میشود.
علیخانی: خیلی از جوانان از این کشور رفتند و مخالفان و اپوزیسیون در این جنگ ۱۲ روزه از کشور دفاع کردند.
خانم شمس (معلم و فرزند شهید) نیز نقش استاندار و هماهنگی میان احزاب را مثبت ارزیابی کرد و گفت که استاندار قزوین در ۹ ماه گذشته با دعوت ماهانه از تمام احزاب سیاسی، «وحدت رویه» را حاکم کرده و اقدامات مثبتی در حوزههای گردشگری و آموزشی انجام داده است.
وی به انتصاب بانوان در مسئولیتهای کلیدی اشاره کرد و یادآور شد که استاندار در انتخاب فرمانداران (بخشداران) فارغ از تعلق سیاسی، بر کارآمدی آنان تاکید داشته است.
او همچنین خواستار گسترش پناهگاههای شهری شد و اظهار داشت که بسیاری از دانشآموزان قزوین جنگ را از نزدیک ندیده بودند و هنگام پخش هشدارها ترسیدند؛ لذا باید زیرساختهای ایمنی مانند آژیر خطر و پناهگاهها تقویت شود تا در صورت نیاز، مردم بهموقع به محل امن هدایت شوند.
چند فعال سیاسی دیگر نیز بر ضرورت گفتوگوی سازنده تاکید کردند؛ برای نمونه، رضا سبحانیفر، دبیر حزب شانا در استان قزوین، یادآور شد که هنوز در وضعیت «توقف جنگی» قرار داریم و باید ملاحظات خاص جنگی را رعایت کنیم؛ بنابراین طرح مسائل اختلافی در حال حاضر «نقض غرض» است.
وی گفت: ما تحت عنوان وفاق جمع شدیم و نباید حاشیهها را بزرگ کنیم؛ ضمن اینکه اتحاد و انسجام، محور می خواهد و مولفه نیاز دارد، اگر این انسجام را رعایت نکنیم، به تدابیر مقام معظم رهبری توجه نکرده ایم، یکی از محورهای وحدت همین میهن اسلامی است، یعنی ما میهن اسلامی را قبول داریم، اگر فصل الخصاب های رهبری را نبینیم، امکان وحدت وجود نخواهد داشت.
سبحانی فر ادامه داد: مگر رهبری نگفتند که من از سران فتنه نمی گذرم، اگر فتنهای در جریان ۸۸ نبوده است، بگویید تا ما تکلیف خودمان را بدانیم، ما سر فرمایش رهبری اتفاق نظر داریم، اگر رهبری در ادبیات خودش فتنه را عنوان میکند، آیا این فتنه سرندارد؟ اتفاقا باید از فضای احساسی خارج شده و منطقی گفت و گو کنیم تا ببینیم در چه وضعیتی قرار داریم.
سبحانی فر: مگر رهبری نگفتند که من از سران فتنه نمی گذرم، اگر فتنه ای در کار نبوده است، بگویید تا ما تکلیف خودمان را بدانیم، ما سر فرمایش رهبری اتفاق نظر داریم.
حجت الاسلام خطیب امامقلی، از فعالان فرهنگی اصلاحطلب نیز با بیانی طنز وضعیت موجود را شبیه کشمکش یک زن و شوهر توصیف کرد؛ او سپس تاکید کرد که در این موقعیت حساس ما از همه رزمندهتر هستیم و نسبت به ایران معتقدیم.» به گفته خطیب امامقلی، یک روز اصولگرایان حذف میشدند و روز دیگر اصلاحطلبان؛ تا وقتی اصولگراها در قدرت هستند که ما را کنار می زنند و هنگامی که ما در قدرت هستیم می گویند استعلام مشکل دارد و بروید کنار، یعنی در مجموع همیشه باید به کنار برویم.
خطیب امامقلی: تا وقتی اصولگراها در قدرت هستند که ما (اصلاح طلبان) را کنار می زنند و هنگامی که ما در قدرت هستیم می گویند استعلام مشکل دارد و بروید کنار، یعنی در مجموع همیشه اصلاح طلبان باید به کنار بروند.
عضوی از خانواده شهید محمدرضایی نیز در این نشست در خصوص وفاق و همدلی یادآور شد: وقتی که ما از وحدت و انسجام صحبت می کنیم، باید ادبیات ما این چنین باشد، اگر ۸۰ درصد حرفهای ما حول وحدت و وفاق باشد، خوب است؛ ضمن اینکه نقش نخبگان در جریان ۸۸ و حتی جنگ ۱۲ روزه نباید فراموش نشود که چه آثاری به دنبال داشته است.
وی اضافه کرد: در استان قزوین شیخ قدرت با پرچم امام خمینی می آید تا مردم را جمع کند، اما عدهای او را تخریب می کنند و این افراد خواسته یا ناخواسته در راستای اهداف دشمن قدم برمیدارند، به نظر من هرکسی نخبگان را تخریب کند در رکاب دشمن است.
اغلب سخنرانان ضمن برشمردن موانع گفتمان و موضوع برچسبزنی، ضرورت ترویج اخلاق وحدت و تعامل را یادآور شدند.
نقد فتنه ۱۳۸۸ و مطالبات سیاسی
در میان مباحث نشست، موضوع فتنه سال ۱۳۸۸ و وضعیت حصر میرحسین موسوی نیز بارها مطرح شد. شفیعیها در صحبتهای خود تلویحاً از ارزیابیهایی نام برد که عناصر فتنه ۸۸ پس از جنگ ۱۲ روزه «دست تسلیم بالا بردن و مذاکره کردن» را مطرح کرده بودند و این رفتار را «اظهارنظر نابخردانه» خواند.
وی ضمن برشمردن نقش آمریکا و شبکههای معاند در تحریک بحران سیاسی سال ۸۸، بر تداوم شعارهای انقلابی مانند «مرگ بر آمریکا» تاکید کرد.
در مقابل، سخنان محمد علیخانی و برخی فعالان اصلاحطلب به نقد سیاست تداوم حصر معطوف بود؛ او به صراحت گفت میرحسین موسوی «شخصیتی قابل احترام و نخستوزیر امام» است؛ بر همین اساس خواستار پایان دادن به برچسب «فتنهگر» شد؛ وی افزود که حصر و موضوع امنیتی موجب شده بسیاری از نیروهای مستعد از خدمت به کشور محروم بمانند، در حالی که بسیاری از همین افراد در شرایط جنگ از کشور دفاع کردند.
به طور کلی، فضای نشست متاثر از واقعیتهای سیاسی اخیر بود و همزمان بر ضرورت رعایت خطوط قرمز نظام و پرهیز از طرح مباحث انحرافی تاکید کردند.
عملکرد دولت چهاردهم و تحولات استان قزوین
پارهای از سخنرانان به عملکرد دولت در استان قزوین و تسهیلات پیشبینیشده برای مقابله با شرایط خاص جنگ اختصاص داشت. در ادامه، محمد نوذری، استاندار قزوین، گزارش جامعی از اقدامات دولت در استان ارائه کرد؛ نوذری ضمن خیرمقدم به سردار مولوی، گفت قزوین همواره میزبان نشستهای ماهانه با احزاب بوده و نقدهای فعالان سیاسی را «جانانه» و صادقانه تلقی کرد.
وی به شهدای امنیت در دوران جنگ ۱۲ روزه (۱۴ شهید) اشاره کرد و سپس توضیح داد که با وجود عادلانه نبودن جنگ – زیرا به گفته او با «یک ساختار قدرتمند جهانی» طرف بودیم – استان قزوین توانست فعالیتهای صنعتی را تعطیل نکند.
نوذری استاندار قزوین: ایران در جنگ ۱۲ روزه با ساختار قدرتمند جهانی روبرو بود/هیچ استانی به اندازه قزوین انتصابات بانوان نداشته است/ فرصت دعوای سیاسی نیست، یک صدای واحد باید از کشور شنیده شود.
نوذری همچنین بیان کرد که به رغم مشکلات تأمین انرژی، واحدهای تولیدی استان فعالیت خود را حفظ کرده و تولیدات مهمی در زمینه روغن نباتی و لبنیات داشتند؛ استاندار قزوین درباره تلاش برای حفظ زندگی روزمره مردم گفت حتی با ورود نزدیک به یک میلیون مسافر به استان، «یک صف بنزین و نان ایجاد نشد».
استاندار قزوین این موضوع را مدیون هماهنگی کامل در مدیریت بحران دانست و افزود علیرغم بار اضافی، شرایط بازار بهگونهای بود که مردم به راحتی نیازهای خود را تامین میکردند؛ او با تأکید بر این که «هماکنون فرصت دعوای سیاسی نداریم»، خواستار انتشار «یک صدای واحد» از کشور شد و تأکید کرد آحاد مردم و اقوام مختلف باید بر آرمانهای مشترک متمرکز شوند.
نوذری با بیان ضرب المثلی از بختیاریها گفت که در روزهای جنگ در داخل روستاها شاید اختلافاتی باشد، اما در جنگ بر فراز کوهها همه با هم متحد هستند؛ او خلأ گفتوگو را نیز یادآوری کرد و ابراز تأسف کرد که حتی در سادهترین سطوح نیز «سعه صدر» کافی برای بحث و تفاهم وجود ندارد.
نوذری همچنین به نقطه قوت قزوین در زمینه انتصابات زنان اشاره کرد و گفت: «هیچ استانی به اندازه قزوین انتصابات بانوان نداشته است» در واکنش به انتقاد برخی، استاندار تأکید کرد که این بانوان بر اساس «توانایی» انتخاب شدهاند و با استفاده از تجربه و ظرفیت زنان شایسته، بخشهای مهمی از مدیریت استان به تقویت گفتمان دولت اعتماد کردهاند.
نقش رهبری و تقویت اعتماد عمومی
بحث نقش هدایتگر مقام معظم رهبری و اهمیت التزام به توصیههای ایشان نیز در سخنان حاضران مطرح شد؛ حضار بر این باور بودند که وحدت و انسجام سیاسی تنها در چارچوب رهنمودهای حکیمانه رهبری قابل حصول است.
همین سخنان نشان داد بسیاری از حاضران بر ضرورت «حل مسائل داخلی در چارچوب قانون اساسی و رهنمودهای رهبری» تاکید دارند.
در پایان جلسه سردار مصطفی مولوی، بازرس ویژه رئیسجمهور، جمعبندی نهایی از دیدگاه دولت ارائه کرد. او ابتدا یادآوری کرد که این اولین سفر رئیسجمهور و هیات همراه به یک استان پس از جنگ اخیر بود و افزود این جنگ ثابت کرد شعار «دولت وفاق» در عمل محقق شده است.
به گفته مولوی، «همه میگفتند این چه شعاری است که دولت «وفاق» انتخاب کرده، اما جنگ نشان داد این شعار رنگ واقعیت به خود گرفت و همدلی محقق شد.»
وی همچنین گفت: دولت جدید قصد ندارد با «بلندگو» اختلافات را جار بزند بلکه دیپلماسی داخلی را فعال کرده است: «یک دولتی که بتواند با ایجاد همدلی و وحدت فراتر از جناح سیاسی استفاده کند – مثل گفتمان خاتمی که میگفت «زندهباد مخالف من» – فقط در این دولت محقق شد.»
مولوی تاکید کرد: «باید از این سختیها با ترویج گفتمان وفاق در حرف و عمل عبور کنیم؛ طعنه به یکدیگر زدن را کنار بگذاریم و دوست هم باشیم.» بازرس رئیسجمهور خاطرنشان کرد در جریان جنگ ۱۲ روزه تنها پاکستان رسمی از ایران حمایت کرد و هیچ دولت غربی حتی بیانیه محکومیت اسرائیل صادر نکرد؛ این بدان معناست که باید بیش از همیشه مراقب انسجام داخلی باشیم.
مولوی در بخش پایانی سخنان خود، بر نظارت عمومی بر عملکرد دولت تاکید کرد و گفت این حق مردم است که به تبع اصل ۱۰۸ قانون اساسی، دولت را زیر نظر داشته باشند. او از حاضران خواست از انتقاد منصفانه دریغ نکنند و یادآوری کرد «انتقاد با انتقام خیلی فرق دارد.» او تاکید کرد نباید شکستهای انتخاباتی را سر هیچکس خالی کنیم و باید در همه حال «دوست مردم و کشورمان باشیم». بازرس ویژه رئیسجمهور افزود تقویت اعتماد عمومی اصلیترین راه عبور از چالشهای کنونی است و همه باید در جهت همدلی و همزبانی بکوشند.
مولوی: حق مردم است که به تبع اصل ۱۰۸ قانون اساسی، دولت را زیر نظر داشته باشند./دولت جدید قصد ندارد با «بلندگو» اختلافات را جار بزند.
نیم نگاه:
نشست احزاب سیاسی قزوین با حضور سردار مصطفی مولوی تصویری از گفتوگوی کمسابقه میان طیفهای مختلف فکری ارائه کرد.
شرکتکنندگان در کنار بازخوانی درسهای جنگ اخیر، بر ضرورت تقابل با دشمنان اصلی جمهوری اسلامی مثل آمریکا و اسراییل، بر حفظ «وفاق ملی»، پرهیز از طعنهزنی و انگزدن به مخالفان و تقویت «گفتمان گفتگو» تاکید کردند.
در کنار این تاکیدات، نمایندگان احزاب اصلاح طلب مطالباتی همچون پایان حصر سران فتنه و نمایندگان اصولگرا بر مدیریت هزینههای زندگی و فراهمکردن زیرساختهای امنیتی تاکید کردند.
استاندار قزوین نیز از تلاشهای دولت در استان و هماهنگی دستگاههای مختلف گزارش داد و با اشاره به روند انتصابات زنان، آمادگی قزوین برای همراهی با سیاستهای کلان دولت را نشان داد. بدین ترتیب، برجستهترین دستاورد این گردهمایی، تاکید همهجانبه بر وحدت ملی بود.
دانش آموخته علوم سیاسی، خبرنگار، تحلیلگر و فعال حوزه اجتماعی و فرهنگی