به گزارش خبرنگار نقطه تسلیم، مجمع مشورتی نظام مسائل یکی از نوآوری‌های مجلس شورای اسلامی است که به منظور شناسایی، ارزیابی و مدلسازی مسائل پیش روی کشور از سال ۱۳۹۹ در کشور و به تبع آن در نوروز سال ۱۴۰۰ در استان قزوین راه اندازی شد.
در وبسایت رسمی این مجمع آمده است: “مجمع مشورتی نظام مسائل کشور با هدف عینیت بخشیدن به بیانیه گام دوم انقلاب و به منظور بررسی و شناسایی ظرفیت‌ها و احصاء مشکلات کشور با تدبیر و نگاه برآمده از روحیه انقلابی تشکیل شده است. این مجمع تلاش دارد با نگاه هم افزایی و همگرایی نیروهای متخصص، کاردان، علاقه‌مند و دارای دغدغه در تمامی شهرستان‌های کشور به احصاء مشکلات، مسائل و ظرفیت‌های موجود در کشور بپردازد. این مجمع تلاش دارد با نگاه هم افزایی و همگرایی نیروهای متخصص، کاردان، علاقه‌مند و دارای دغدغه در تمامی شهرستان های کشور به احصاء مشکلات، مسائل و ظرفیت های موجود در کشور بپردازد.”
آنچه از نام این مجمع بر می‌آید یک نظام برای تشخیص مسائل و تبیین آن به منظور ارائه به مجلس شورای اسلامی برای مرتفع کردن مسائل کشور و استانها است.
نگارنده به عنوان یک پژوهشگر حوزه مدیریت بر این باور است که این تشکیلات در استان قزوین هیچ کاری انجام نداده و در زیرسایت استان قزوین تنها یک خبر آن هم از دیدار نوروزی سال ۱۴۰۲ دبیر و اعضا این مجمع در سطح استان با فرمانده سپاه استان درج شده است.
جستجو در فضای مجازی و پرسش از صاحبنظران در استان نشان دهنده یک جلسه هم اندیشی دبیر استانی و چندین نشست با مسئولان استان است و ما را به هیچ نظام تدوین شده مسائل شناسایی شده استان نرساند حال آنکه انتظار می‌رود پس از گذشت این مدت از زمان راه اندازی این تشکیلات، تصویری از مسائل شناسایی شده و مبتلا به استان قزوین باشد که در گام بعدی نیازمند تبیین راهبرد و حل مسئله است.
با توجه به برگزاری یک نشست هم اندیشی در استان قزوین، حتی خروجی رسانه‌ای و تحقیقاتی برای علاقه مندان از این جلسه منتشر نشده تا آنها بتوانند مسائل استان را دنبال کرده و در خصوص آن بیاندیشند.
در فرایند حل مسئله بر اساس متون علمی و به زعم اساتید روش شناسی در حوزه مدیریت، شناخت مسئله نیمی از حل مسئله است، همان‌گونه که پزشک در تشخیص یک بیماری نیازمند بررسی همه جانبه و استفاده از ابزارهای شناسایی یک بیماری است، تشکیلات نظام مسائل نیز باید از تمام ظرفیت که مهمترین آن افراد متخصص و با تجربه در سطح استان هستند بهره برده و از ابزارهای گوناگون تشخیص استفاده کند.
نظام مسائل استان به نوعی سیبل هدفگذاری و چشم انداز سیاست گذاری استان است که اگر این چشم انداز به درستی تدوین و تبیین نشود، نه تنها راه‌حل‌هایی که برای حل مسائل نیز تدوین و ارائه شده، اثربخش نخواهد بود، بلکه عمده منابع در دسترس را نیز تلف خواهد کرد.
پیگیری های فراوان خبرنگار نقطه تسلیم برای گفتگو با دبیر فعلی و پیشین مجمع مشورتی نظام مسائل استان قزوین راه به جایی نبرد و تلاش برای یک گفتگو با دبیر مجمع استان به نتیجه نرسید.
نکته دیگر اینکه حتی نظام مسائل کشور نیز به همین درد مبتلاست و هیچ چارچوب و روش شناسی مشخصی و معینی برای فرایند کاری نظام مسائل در سطح ملی و به تبع آن در سطح استانی ندارد، در صورتی که اگر این تشکیلات بخواهد بطور اثربخش فعالیت کند نیازمند آن است که متولی آن در استان درک حداقلی از مسئله فرایند حل مسئله داشته باشد.
این موضوع کمک می‌کند تا نخبگان و متخصصان در حوزه‌های مختلف بتوانند اولویت‌های مسائل استان را در نظر گرفته و برای حل آن مسائل دست به کار شده و راهکارهای عملیاتی ارائه دهند.
از طرفی با توجه به غالب شدن فضای مجازی بر فضای حقیقی در چند سال گذشته کار بسیار آسان‌تر شده است به طوری که میتوان با یک فراخوان ساده و تشکیل اتاق‌های فکر مجازی از ظرفیت متخصصان و افراد دغدغه‌مند بهره برد.
نکته دیگر تنوع تجربه افراد عضو در مجمع مشورتی استان است، هر قدر این تنوع بیشتر باشد شناسایی مسئله دقیق‌تر و راهکارهای ارائه شده اثربخش تر خواهد بود، چرا که تنوع تجربیات موجب بررسی مسئله از ابعاد گوناگون خواهد شد.
مهم‌‌‌‌‌تر از همه وقتی یک مسئله‌ای شناسایی می‌شود، این تشکیلات باید بررسی نماید که راهکار چگونه باید باشد؟ آیا این مسئله از ضعف و نقص قوانین است؟ آیا این مسئله از ضعف و نظارت بر اجرای قوانین است؟ آیا این مسئله یک مسئله جدیدی است که قانون فعلی راهکاری برای آن ندارد؟ بر اساس چنین سوالات و پرسشهای مشابهی میتوان یک مسئله را به‌دقت شناسایی و راهکارهای عملیاتی برای آن ارائه نمود حال آنکه تا لحظه نگارش این یادداشت، با بررسی کانال دبیرخانه مجمع مشورتی استان قزوین در شبکه اجتماعی ایتا و نیز زیر بخش وبسایت رسمی این مجمع مشورتی نظام مسائل کشور هیچ گونه خروجی نظام‌مندی در خصوص مسائل استان قزوین دیده نشد.
مورد دیگری که باید مد نظر گرفته شود این است که مجمع نظام مشورتی در استان قزوین ارتباط مشخصی با اندیشکده حکمرانی استان قزوین ندارد، البته این موضوع در استان قزوین مصداق دارد و اطلاعی از این ارتباط در سایر استانها نیست.
در صورتی که سیاستگذار باید به گونه‌ای خط مشی گذاری می کرد تا این دو تشکیلات که در یک‌راستا فعالیت کنند اما این فعالیت در سطوح مختلفی است و در نتیجه بتوانند با ارتباط تنگاتنگ با یکدیگر گامی در توسعه استان برداند و به صورت جزیره ای و بدون ارتباط با یکدیگر فعالیت نکنند.
به نوعی مجمع نظام مشورتی استان میتواند برای اندیشکده حکمرانی خوراک تهیه کند و خروجی مجمع ورودی اندیشکده حکمرانی باشد و این ارتباط دو طرفه و بر اساس تعامل دوجانبه صورت بگیرد.
درنگ: مجمع مشورتی نظام مسائل استان قزوین که با عنوان دبیرخانه فعالیت دارد، تشکیلاتی است که حدود چهار سال فعال شده است.
بررسی‌ها نشان می‌دهد این تشکیلات در استان قزوین هیچ گونه انعکاس رسانه‌ای از فعالیت‌های خود حول تشخیص و تبیین نظام مسائل استان نداشته و این نشان دهنده آن است که عملکرد موثری در این راستا صورت نگرفته است.
حال آنکه این تشکیلات میتواند به عنوان حلقه میانی مطالبه گر نقش موثری در تحقق بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی بر دارد، انتصاب افراد توانمند به عنوان دبیر استانی و نیز انتخاب اعضایی دغدغه مند و دلسوز میتواند در تحقق اهداف ترسیم شده کمک کند.
از طرف دیگر مشخص نبودن فرایند کاری و نیز راکد بودن آن موجب شده که عملا این تشکیلات در استان راکد شود، در صورتی که این تشکیلات میتواند در کنار اندیشکده حکمرانی نردبانی برای رشد و توسعه استان و نیز کشور بر دارد.
پژوهشگر حوزه مدیریت و کارآفرینی، خبرنگار
