به گزارش نقطه تسلیم، تاریخ حیات انسان تاریخ همکاری و مشارکت است؛ بشر در طول تاریخ دریافت که با تجمیع توان خود میتواند بر همه مشکلات فائق آید، در واقع مشارکت، فراگردی است که از راه آن جامعه به بالاترین سطح از رضایت دست پیدا میکند.
با گذشت بیش از چهار دهه از پیروزی انقلاب اسلامی ایران، اکنون برهه ای است که بیش از هر زمان دیگری اثبات کارآمدی نظام لازم و حیاتی است و بدون مشارکت عمومی این امر تحقق پیدا نمیکند، چرا که دستگاه های اجرایی فاقد توان سرمایهای لازم برای رسیدگی به مسائل و مشکلات کشور هستند.
علی ایحال یکی از مواردی که به جد باید پیگیری شود، اقتصاد مردمی یا اقتصاد مردم محور است که در آن حضور آگاهانه، داوطلبانه، فعالانه، جمعی و فردی و متناسب با توان همه افراد ملت در تمامی حوزههای اقتصاد اعم از تصمیمگیری، تصمیمسازی و اقدام محقق شود.
همانگونه که در معادله تولید ناخالص ملی ۲ متغیر مصرف و سرمایه گذاری نقش دارند و رفتار مصرفی و سرمایه ای خانوارها به عنوان عامل اول اقتصاد، تاثیر بسزایی در افزایش تولید ناخالص ملی دارد، بنابراین افزایش تولید و به دنبال آن رشد اقتصادی بدون مشارکت مردم اتفاق نمی افتد، دولت ها نیز مباید بستر لازم جهت افزایش مشارکت مردم را آماده سازند.
برطرف کردن موانع حضور مردم در عرصه تولید چگونه امکان پذیر است؟
فقر نافذترین و فراگیرترین مقوله ای است که مشارکت مردم را در عرصه اقتصاد کم میکند، به عنوان مثال اتخاذ چند شغل برای تأمین امرار معاش مشارکت را غیر ممکن میسازد.
عوامل تولید عبارتند از نیروی انسانی، زمین و سرمایه؛ در صورتی که مردم در فقر باشند، عامل زمین و سرمایه در دسترس آنها نیست، بنابراین عده ای از مردم با وجود علاقه به این مهم نمیتوانند مشارکت مادی داشته باشند، بنابراین نهاد مشارکت جو باید امکان مشارکت غیر مادی مردم را نیز پیشبینی و فراهم کند.
نبود زمینهها و بسترهای دولتی نیز مانع از مشارکت مردم در تولید است، به عبارتی فقدان آموزشهای لازم به خصوص برای جوانان، نبود تعاونیهای کارآمد در حمایت از بخش خصوصی موجب عدم مشارکت مستقیم مردم در اقتصاد کشور خواهد بود.
مردمی کردن اقتصاد چگونه محقق می شود؟
بازار سرمایه یکی از ابزارهای اصلی مشارکت مردم در اقتصاد است و به عنوان بخش مهم اقتصادی وظیفه تسهیل تأمین مالی مورد نیاز شرکتها از یک سو و وظیفه افزایش نقدینگی و تسهیل مبادلات اوراق بهادار بین سرمایه گذاران را از سوی دیگر به عهده داشته است.
بنابراین شناسایی عوامل موثر بر میزان مشارکت مردم در بازار سرمایه بسیار مهم است، دولتها نیز باید شرایطی را به وجود آورند تا مشارکت کنندگان ضمن کسب اطمینان از صحت و شفافیت مبادلات مالی و اقتصادی خویش از منصفانه بودن قیمت تعیین شده و همچنین کاهش ریسک با پرداخت کمترین هزینه معاملاتی اطمینان حاصل کنند.
دانش آموخته علوم سیاسی، خبرنگار، تحلیلگر و فعال حوزه اجتماعی و فرهنگی