به گزارش نقطه تسلیم، دخانیات یکی از علل مهم بیماریها است و امروزه بخش زیادی از جامعه به دنبال مصرف آن هستند، مصرف دخانیات از گذشته به شکل سنتی و امروزه در اشکال مدرن عوارضی به دنبال دارد که شاید سالها در بدن پنهان بوده و یکباره ظاهر شود.
با توجه به انواع و اقسام کالاهای دخانی، ضرورت شناخت آنها میتواند علاوه بر افزایش آگاهی در بین خانوادهها به پیشگیری از مصرف آن منجر شود:
کمیکال:
نوعی روان گردان یا همان ماری جوانای صنعتی است که با نامهای مریم گلی، نعناع جادویی و گیاه چوپان در بین مصرف کنندگان شناخته می شود.
ماده سالویا به کار رفته در ترکیبات آن موجب توهم زایی شدید در بین مصرف کنندگان شده و به صورت اسپری یا سیگار مصرف میشود.
از جمله عوارض آن میتوان به افزایش فشار خون، ضربان قلب نامنظم، مشکلات تنفسی، آسیب به کبد و کلیهها و تضعیف سیستم ایمنی بدن اشاره کرد.
LSD (Lysergic Acid Diethylamide)
داروی روان گردان نیمه صنعتی است که از ترکیب با نوعی قارچ به دست میآید و در فرهنگ عامه با نام اسید شناخته می شود.
عوارض شدیدی از جمله توهم و خیال بصری و حسی، تغییرات عمیق ادراک، ایجاد اضطراب و حملات پنیک را موجب خواهد شد.
قارچ (Mashroom)
نوعی قارچ حاوی ترکیب شیمیایی سیلوسایبین است که طول اثر آن در بدن بین چهار تا ۶ ساعت خواهد بود.
از جمله عوارض آن میتوان به توهمات بصری و شنوایی، تغییر ادراک مکان و زمان، اضطراب و پریشانی شدید، مشکلات حرکتی و اشکال در تعادل اشاره کرد.
دستمال/چسب
یک ماده توهم زا بوده که بر روی کاغذ در ابعاد یک سانتی متر قرار میگیرد، حتی برخی مصرف کنندگان آن را در سیگار قرار داده یا در مهمانیها به صورت عطر و بخور مورد استفاده قرار میدهند.
از جمله آسیبهای آن میتوان به آسیب سیتم تنفسی، اختلالات قلبی و عروقی، کاهش تمرکز، ضعف حافظه و از دست دادن تواناییهای ذهنی اشاره نمود.
سیگار الکترونیکی (E-Cigarette)
دستگاهی باطریدار است که در ظاهر بدون دود ولی حاوی مایع نیکوتین دار است که در طعمهای مختلف مصرف میشود.
عوارض آن وابستگی روانی، تپش قلب و کاهش عملکرد ریه خواهد بود.
ویپ
نسل پیشرفته تری از سیگارهای الکترونیکی است که معمولاً از مایع حاوی نمک نیکوتین استفاده میشود که موجب جذب سریعتر خواهد شد.
به علت ابعاد کوچک و سهولت مصرف آن باعث محبوبیت آن در میان جوانان و نوجوانان هستیم.
وابستگی روانی شدید، اختلال در توجه و تمرکز، آسیب به ریه و احتمال افزایش اضطراب از پیامدهای آن به شمار میرود.
سیگار آی کاس (IQOS)
دستگاهی صنعتی است که به جای سوزاندن تنباکو، آن را تا دمای حدود ۳۵۰ درجه گرم کرده و بخاری حاوی نیکوتین تولید میکند.
از جمله عوارض آن میتوان به ایجاد مشکلات تنفسی، التهاب، آسیب به بافتهای دهان و دندان اشاره کرد.
گل/ ماری جوانا یا علف
از گیاه شاهدانه به دست میآید و حاوی ماده شیمیایی THC است که اثرات روان گردان دارد؛ مصرف گل می تواند منجر به وابستگی جسمی و روانی شود و ترک آن را با چالشهایی همراه سازد.
عوارض جسمانی آن شامل قرمزی چشمها، خشکی دهان و لب، تغییراتی در پوست و عوارض روانی آن شامل اختلال در حافظه و تمرکز، تغییرات خلقی، مشکلات قلبی و اختلال در ادراک نام برد.
در پایان باید اشاره نمود، آنچه تغییر کرده فقط شکل ظاهری دخانیات است، نه ماهیت زیان بار آن و با توجه به افزایش این نوع مواد مخدر جدید در بین نوجوانان و جوانان لازم است خانواده ها و روان شناسان در این زمینه آگاهی و دانش خود را افزایش دهند و در خصوص آموزش و بیان عوارض آن در میان جوانان و نوجوانان بکوشند.
• کارشناسی ارشد روان شناسی بالینی
• کارشناس سلامت روان علوم پزشکی قزوین
• کارشناس سابق صدای مشاور بهزیستی استان قزوین